Alles over PFAS in Merelbeke-Melle

PFAS-verontreiniging in Merelbeke-Melle

In 2021 bracht lokaal bestuur Merelbeke op vraag van OVAM de mogelijke gronden met een verhoogd risico op PFAS- verontreiniging in kaart. Het gaat om twee brandweerlocaties, namelijk site Kloosterstraat (vandaag Brandweerstraat) en site Hebbelynck.

Het bodemonderzoek op de site Hebbelynck is afgerond en de bijhorende voorzorgsmaatregelen werden geschrapt.  

De eerste resultaten van het bodemonderzoek op de site Brandweerstraat zijn geruststellend, maar bijkomend onderzoek is nodig. De zogenaamde no regret-maatregelen over onder meer het telen van groenten in een straal van 100 meter en het gebruik van put- en grondwater in een straal van 500 meter blijven gelden tot het bodemonderzoek volledig afgerond is. Het is nog niet gekend hoe lang dit zal duren.

Meer info

Wil je meer weten over PFAS en de impact dat ze kunnen hebben op mensen en dier? Of ben je op zoek naar meer wetenschappelijke achtergrond? Ga dan naar www.vlaanderen.be/pfas-vervuiling. 

Als gemeentebestuur houden we onze inwoners op de hoogte. Wie toch nog vragen heeft, kan een e-mail sturen naar pfas@vlaanderen.be. Voor lokale vragen kan je contact opnemen met dienst leefmilieu. 

Wat vooraf ging

Tussentijdse resultaten beschrijvende bodemonderzoek site Kloosterstraat

Lijst met mogelijks vervuilde gronden

Na het PFAS-schandaal in Zwijndrecht maakte het lokaal bestuur Merelbeke op vraag van OVAM een lijst met mogelijks vervuilde gronden. Het gaat om twee brandweerlocaties, namelijk site van de toenmalige Kloosterstraat en site Hebbelynck. Op beide sites vonden brandweeroefeningen met PFAS-houdend blusschuim plaats. 

Verkennend onderzoek

Na verkennend onderzoek wordt op de huidige site van de brandweer aan de toenmalige Kloosterstraat sporen van een PFAS-vervuiling teruggevonden, maar een grondig en beschrijvend bodemonderzoek is nodig om de ernst van de vervuiling vast te stellen.

Beschrijvend onderzoek

Het doel van het beschrijvend bodemonderzoek is om de vervuiling in kaart te brengen en de grenzen te bepalen van de vervuiling. Het gaat dus niet om steekproeven zoals bij een verkennend onderzoek. 

No regret-maatregelen

In afwachting van dat verder bodemonderzoek neemt Lokaal bestuur Merelbeke op aanraden van het Agentschap Zorg en Gezondheid (AZG) en in samenwerking met Logo Gezond + preventieve veiligheidsmaatregelen of zogenaamde no regret-maatregelen over onder meer het telen van groenten en het gebruik van put- en grondwater in een straal van respectievelijk 100 en 500 meter.  

Infovergadering buurtbewoners

Vierduizend eigenaars en omwonenden in een straal van 500 meter rond beide sites krijgen eind februari 2022 een bewonersbrief in de bus met aanbevelingen alsook een uitnodiging voor de infovergadering van 25 april 2022.

Subsidies PFAS-analyse

Getroffen bewoners kunnen een subsidie aanvragen voor de analyse van het grondwater alsook de bodem. Deze subsidies worden éénmalig toegekend aan de eigenaar of huurder per kadastraal perceel. Raadpleeg hier het volledige reglement alsook de aanvraagprocedure om te zien of je in aanmerking komt.

Resultaten bodemonderzoek

Op de site Hebbelynck is het beschrijvend bodemonderzoek afgerond en werden de no regret-maatregelen geschrapt. 

Op vraag van OVAM liet de Brandweerzone Centrum op 1 maart 2023 een beschrijvend onderzoek op de site Kloosterstraat starten. Met enige vertraging zijn nu de resultaten van de tussentijdse rapporten van 13 juni 2023, 18 april 2024 en 30 april 2025 bekend.

Conclusie van de experten: 

• De resultaten van de stalen die genomen werden in de aarde zijn niet alarmerend. Met uitzondering van één staal op de brandweersite zelf is er geen sterke vervuiling gevonden door PFAS.

• De vervuiling van het grondwater is breder verspreid. De experts moeten de komende periode extra stalen nemen om de precieze grenzen van de vervuiling te kunnen bepalen. 

Bijkomend bodemonderzoek site Brandweerstraat

De voorzorgsmaatregelen op de site Brandweerstraat blijven gelden tot het bodemonderzoek volledig afgerond is. Het is nog niet gekend hoe lang dit zal duren.  

De tussentijdse resultaten van het bodemonderzoek op de site Kloosterstraat geven indicaties mee aan de bodemonderzoekers in welke richting ze nog verder moeten onderzoeken. In de volgende fase van het beschrijvend bodemonderzoek moeten er nog bijkomende stalen genomen worden om de vervuiling verder in kaart te brengen. Deze werken worden zo spoedig mogelijk ingepland.