Inhoud
De inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT) is een tegemoetkoming waar je recht op kan hebben als je verdienvermogen verminderd is door je handicap. De tegemoetkoming vervangt het inkomen dat je zou krijgen als je geen handicap had.
Voorwaarden
Als we je handicap erkennen en je aan de voorwaarden voldoet, krijg je van FOD Sociale Zekerheid een tegemoetkoming die maandelijks uitbetaald wordt op je rekening.
Dit zijn de voorwaarden:
je bent tussen 18 en 65 jaar
je kan door je handicap niet werken. Of je werkt wel, maar je verdienvermogen is beperkt tot 1/3de van wat iemand zonder handicap op de reguliere arbeidsmarkt kan verdienen
je bent ingeschreven in het bevolkingsregister
je bent gedomicilieerd in België en je verblijft er ook effectief
Als het lokaal bestuur de tegemoetkoming berekent, houdt ze ook rekening met je gezinstoestand en met je inkomsten. Die mogen niet boven een bepaalde grens liggen.
Uitzonderingen
Je kan ook in aanmerking komen als je jonger dan 18 jaar bent en ofwel:
getrouwd bent of getrouwd geweest bent
een kind ten laste hebt
een handicap gekregen hebt nadat het recht op kinderbijslag wegviel (bv. Je gaat werken en ontvangt daardoor geen kinderbijslag meer, maar daarna heb je een ongeval dat ervoor zorgt dat je een handicap krijgt)
Nationaliteitsvoorwaarden
De volgende groepen voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden en zijn op dat vlak gelijkgesteld aan Belgen:
onderdanen van de landen van de Europese Unie. Dat zijn mensen die de nationaliteit hebben van een land dat deel uitmaakt van de Europese Unie
erkende vluchtelingen
mensen met een subsidiaire beschermingsstatus. Dat zijn mensen die geen vluchtelingen zijn, maar wel bescherming nodig hebben. Ze mogen tijdelijk in het land verblijven waar ze bescherming hebben aangevraagd
staatlozen
onderdanen van het Verenigd Koninkrijk op wie aan het eind van de overgangsperiode (31/12/2020) de wetgeving van België van toepassing is. Dat zijn mensen die afkomstig zijn uit het Verenigd Koninkrijk en die voor de Brexit in België woonden of werkten, en hun familieleden
Mensen met de Marokkaanse, Algerijnse, Tunesische, Noorse, Zwitserse, IJslandse of Liechtensteinse nationaliteit moeten ofwel:
werknemer zijn
huwelijkspartner, overlevende huwelijkspartner of wettelijk samenwonende partner zijn van een werknemer
een directe bloedverwant zijn van een werknemer en ten laste zijn van deze of van een overlevende huwelijkspartner en onder hetzelfde dak wonen als deze werknemer of een overlevende huwelijkspartner
Mensen met de Noorse of IJslandse nationaliteit voldoen ook aan de nationaliteitsvoorwaarden als ze (gelijktijdig) voldoen aan de drie voorwaarden van de Europese Interim Overeenkomst.
Personen met een handicap voldoen aan de voorwaarden over nationaliteit en verblijf, ongeacht hun nationaliteit:
als ze zijn ingeschreven in het bevolkingsregister
als ze tot de leeftijd van 18 jaar verhoogde kinderbijslag kregen
als ze de (overlevende) echtgenoot of de wettelijke samenwonende zijn van een onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie, een vluchteling, een persoon die beschikt over de subsidiaire beschermingsstatus of een staatloze
als ze het gezinslid ten laste zijn van, en onder hetzelfde dak wonende als, een Belg, vluchteling, staatloze, onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie of Marokkaanse, Algerijnse of Tunesische werknemer
als ze de echtgenoot of de wettelijke samenwonende of het gezinslid zijn van een werknemer van Noorwegen, Liechtenstein, Zwitserland, IJsland, Marokko, Algerije of Tunesië
Procedure
Log in op het digitale loket My Handicap. Lukt dit niet of heb je hulp nodig? Bekijk dan de handleiding van My Handicap.
Je kan een aanvraag indienen via het tabblad 'Mijn dossier'. Je krijgt meteen een overzicht van de producten (tegemoetkomingen of andere vormen van ondersteuning) die je kan aanvragen. Klik op Tegemoetkoming aanvragen + Handicap vaststellen’. Geef in dat formulier zo veel mogelijk voorbeelden van de impact van je handicap op je dagelijks leven. Vul dus zeker alle velden in. De aanvraag komt elektronisch bij ons terecht.
Wil je ook een erkenning voor de integratietegemoetkoming aanvragen? Dan kan dat ook via dit formulier. Je kan de twee tegemoetkomingen niet apart aanvragen.
Heb je hulp nodig? Je kan terecht bij team Zorg of kom langs tijdens één van de zitdagen van FOD Sociale Zekerheid.
Regelgeving
Wet betreffende de tegemoetkomingen aan personen met een handicap dd. 27 februari 1987.
Koninklijk besluit betreffende de inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming dd. 6 juli 1987
Financiële voordelen
Het bedrag hangt af van verschillende factoren.
Gezinssamenstelling
Afhankelijk van de personen met wie je samenwoont, behoor je tot een bepaalde gezinscategorie (A, B of C). Voor elke categorie is er een maximumbedrag van de tegemoetkoming. Of je recht hebt op dat maximumbedrag, bepaalt het lokaal bestuur via jouw inkomen en dat van je partner. Het uiteindelijke bedrag kan van persoon tot persoon heel erg verschillen.
Belastbaar inkomen van je gezin
Als het totale inkomen van je huishouden (inkomen van je partner, inkomen uit arbeid, vervangingsinkomen, andere inkomsten) een bepaald bedrag overschrijdt, dan zal het bedrag van je tegemoetkoming lager liggen dan het maximumbedrag van de tegemoetkoming.
We kijken enkel naar het belastbare inkomen. Als je bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doet, maar je inkomsten hiervan niet verrekend worden bij je belastingen, dan houden we daar geen rekening mee.
We kijken normaal gezien naar je inkomen van twee jaar geleden. Dat bedrag vind je terug op het aanslagbiljet van je belastingen. Enkel als het inkomen van je huishouden met minstens 20% veranderd is in de twee jaar voor je aanvraag, houden we rekening met de inkomsten van een jaar geleden.
De impact van je handicap op je verdienvermogen
Onze arts of evaluator evalueert of je handicap een invloed heeft op wat je op de gewone arbeidsmarkt kan verdienen (‘verdienvermogen’). Dat gebeurt op basis van je opleiding, carrière, je huidige bron van inkomsten en de redenen waarom je eventueel gestopt bent met werken. Daarbij houden we ook rekening met de gevolgen van je handicap op je mogelijkheden om te werken op de reguliere arbeidsmarkt.
De impact van je handicap op je dagelijks leven
Meestal vraag je bij de inkomensvervangende tegemoetkoming ook een integratietegemoetkoming aan. Daarvoor evalueert de arts de impact van de handicap op je mogelijkheden om dagelijkse activiteiten zelfstandig uit te voeren (zelfredzaamheid). We houden dan rekening met moeilijkheden die je hebt om je te verplaatsen, te koken, jezelf te wassen, te poetsen, …
Meer info
Ben je tussen 18 en 65 jaar? Kan je door je handicap niet werken? Of werk je wel, maar kan je door je handicap maar 1/3de of minder verdienen van wat iemand zonder handicap op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen (verminderd verdienvermogen)? Dan heb je misschien recht op de inkomensvervangende tegemoetkoming.
Externe links
- FOD Sociale Zekerheid - Directie generaal voor personen met een handicap
Op deze website vind je meer informatie. Er is ook een simulatietool beschikbaar.