Integratietegemoetkoming (IT) aanvragen

Inhoud

De integratietegemoetkoming is een tegemoetkoming waar je recht op kan hebben als je zelfredzaamheid verminderd is. Het is een compensatie voor de bijkomende kosten die je als persoon met een handicap hebt als je wil deelnemen aan het maatschappelijke leven (‘integratie’).

Voorwaarden

Als de FOD Sociale Zekerheid je handicap erkent en je aan de voorwaarden voldoet, krijg je een tegemoetkoming die maandelijks uitbetaald wordt op je rekening.

Dit zijn de voorwaarden:

• je bent tussen 18 en 65 jaar

• je inkomsten mogen bepaalde grenzen niet overschrijden

• je bent ingeschreven in het bevolkingsregister

• je bent gedomicilieerd in België en je verblijft er ook effectief

Uitzonderingen

Je kan ook in aanmerking komen als je jonger dan 18 jaar bent en ofwel: 

• getrouwd bent of getrouwd geweest bent 

• een kind ten laste hebt

• een handicap gekregen hebt nadat het recht op kinderbijslag wegviel (bv. Je bent beginnen werken en ontvangt daardoor geen kinderbijslag meer, maar hebt een ongeval dat ervoor zorgt dat je een handicap krijgt)

Nationaliteitsvoorwaarden

De volgende groepen voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden en zijn op dat vlak gelijkgesteld aan Belgen:

• onderdanen van de landen van de Europese Unie. Dat zijn mensen die de nationaliteit hebben van een land dat deel uitmaakt van de Europese Unie

• erkende vluchtelingen

• mensen met een subsidiaire beschermingsstatus. Dat zijn mensen die geen vluchtelingen zijn, maar wel bescherming nodig hebben. Ze mogen tijdelijk in het land verblijven waar ze bescherming hebben aangevraagd

• staatlozen

• onderdanen van het Verenigd Koninkrijk op wie aan het eind van de overgangsperiode (31/12/2020) de wetgeving van België van toepassing is. Dat zijn mensen die afkomstig zijn uit het Verenigd Koninkrijk en die voor de Brexit in België woonden of werkten, en hun familieleden

Mensen met de Marokkaanse, Algerijnse, Tunesische, Noorse, Zwitserse, IJslandse of Liechtensteinse nationaliteit moeten ofwel:

• werknemer zijn

• huwelijkspartner, overlevende huwelijkspartner of wettelijk samenwonende zijn van een werknemer

• een directe bloedverwant zijn van een werknemer en ten laste zijn van deze of van een overlevende huwelijkspartner en onder hetzelfde dak leven als deze werknemer of een overlevende huwelijkspartner

Mensen met de Noorse of IJslandse nationaliteit voldoen ook aan de nationaliteitsvoorwaarden als ze (gelijktijdig) voldoen aan de drie voorwaarden van de Europese Interim Overeenkomst.

Personen met een handicap voldoen aan de voorwaarden over nationaliteit en verblijf, ongeacht hun nationaliteit:

• als ze zijn ingeschreven in het bevolkingsregister

• als ze tot de leeftijd van 18 jaar verhoogde kinderbijslag kregen

• als ze de (overlevende) echtgenoot of de wettelijke samenwonende zijn van een onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie, een vluchteling, een persoon die beschikt over de subsidiaire beschermingsstatus of een staatloze

• als ze het gezinslid ten laste zijn van, en onder hetzelfde dak wonende als, een Belg, vluchteling, staatloze, onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie of Marokkaanse, Algerijnse of Tunesische werknemer

• als ze de huwelijkspartner of de wettelijke samenwonende of het gezinslid zijn van een werknemer van Noorwegen, Liechtenstein, Zwitserland, IJsland, Marokko, Algerije of Tunesië

Evaluatie handicap

Om recht te kunnen hebben op een integratietegemoetkoming, bekijkt de FOD Sociale Zekerheid de impact van de handicap op je mogelijkheden om dagelijkse activiteiten zelfstandig uit te voeren (zelfredzaamheid).

De arts zal evalueren of je moeilijkheden ondervindt om:

• je te verplaatsen

• boodschappen te doen, een maaltijd te bereiden en te nuttigen

• je te verzorgen en aan te kleden

• je woning te onderhouden en het huishouden te doen

• zelfstandig te leven, gevaar in te schatten en te vermijden

• te communiceren, contacten te leggen en te onderhouden met andere personen

Per onderdeel kun je maximaal 3 punten krijgen

• 0 punten = geen moeilijkheden

• 1 punt = beperkte moeilijkheden

• 2 punten = grote moeilijkheden (hulp is nodig)

• 3 punten = onmogelijk zonder hulp van anderen

Op basis van je score bepaalt de FOD tot welke categorie je behoort. Je moet minstens 7 punten hebben om recht te kunnen hebben op een integratietegemoetkoming.

Procedure

Log in op het digitale loket My Handicap. Lukt dit niet of heb je hulp nodig? Bekijk dan de handleiding van My Handicap.

Je kan een aanvraag indienen via het tabblad 'Mijn dossier'. Je krijgt meteen een overzicht van de producten (tegemoetkomingen of andere vormen van ondersteuning) die je kan aanvragen. Klik op ‘Tegemoetkoming aanvragen + Handicap vaststellen’. Geef in dat formulier zo veel mogelijk voorbeelden van de impact van je handicap op je zelfstandigheid. Vul dus zeker alle velden in. De aanvraag komt elektronisch bij de FOD terecht.

Wil je ook een erkenning voor de inkomensvervangende tegemoetkoming? Deze wordt telkens mee aangevraagd met dit formulier. Je kan de 2 tegemoetkomingen niet apart aanvragen.

Je kan hiervoor terecht bij team zorg om je te helpen bij het invullen van de formulieren of kom langs tijdens één van de zitdagen van de FOD.

Regelgeving

Wet betreffende de tegemoetkomingen aan [personen met een handicap dd. 27 februari 1987.

Koninklijk besluit betreffende de inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming dd. 6 juli 1987

Financiële voordelen

Het bedrag hangt af van verschillende factoren.

Gezinssamenstelling

Afhankelijk van de personen met wie je samenwoont, behoor je tot een bepaalde gezinscategorie (A, B of C). Voor elke gezinscategorie is er een maximumbedrag van vrijstelling op je vervangingsinkomen. Of je recht hebt op dat maximumbedrag van jouw IT-categorie, bepalen we aan de hand van de aard van je inkomsten. Het uiteindelijke bedrag kan van persoon tot persoon heel erg verschillen.

Belastbaar inkomen

De aard van je belastbaar inkomen is belangrijk. Omdat gaan werken belangrijk is voor jouw integratie in de maatschappij, is jouw belastbaar arbeidsinkomen hoger vrijgesteld dan een vervangingsinkomen. De vrijstelling op jouw vervangingsinkomen wordt mede bepaald door het al dan niet aanwezig zijn van arbeidsinkomsten.

We kijken enkel naar het belastbare inkomen. Als je bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doet, maar je inkomsten hiervan niet verrekend worden bij je belastingen, dan houden we daar geen rekening mee.

De FOD kijkt normaal gezien naar je inkomen van twee jaar geleden. Dat bedrag vind je terug op het aanslagbiljet van je belastingen. Enkel als het inkomen van je huishouden met minstens 20% veranderd is in de twee jaar voor je aanvraag, houdt de FOD rekening met de inkomsten van een jaar geleden.

Opgelet! Sinds 1 januari 2021 houdt de FOD geen rekening meer met de inkomsten van je partner voor de integratietegemoetkoming. Ze hebben wel nog alle inlichtingen over de inkomsten van je partner nodig. Het gezinsinkomen is ook belangrijk voor andere zaken, bv. om het aan te rekenen referentiejaar te bepalen.

De impact van je handicap op je dagelijks leven

De arts evalueert de impact van de handicap op je mogelijkheden om dagelijkse activiteiten zelfstandig uit te voeren (zelfredzaamheid). De FOD houdt dan rekening met moeilijkheden die je hebt om je te verplaatsen, te koken, jezelf te wassen, te poetsen …

De FOD houdt geen rekening met de gevolgen van je handicap op je verdienvermogen. Dit is anders dan bij de inkomensvervangende tegemoetkoming.

Meer info

Ben je tussen 18 en 65 jaar? Vind je het moeilijk om je dagelijkse activiteiten uit te voeren, zoals koken, eten, wassen, poetsen, …? Dan heb je misschien recht op een integratietegemoetkoming.